Je raadt het al! Deze keer gaat mijn blog over controledwang, ook een vorm van dwang die ik naast de Pure OCD heb. Nog even voor de duidelijkheid, Pure OCD verwijst naar de akelige dwanggedachten die ik had over de dood en die ik met behulp van mentale dwanghandelingen en vermijding probeerde tegen te gaan. Momenteel heb ik daar geen last van, waardoor er meer ruimte in mijn hoofd is ontstaan voor andere veel belangrijkere zaken, zoals mijn relatie en mijn vrijwilligerswerk voor de ADF. De controledwang is er wel altijd, maar deze heb ik geaccepteerd als horende bij mijn persoontje.

Afsluitritueel

Mijn controledwang speelt voornamelijk op wanneer ik voor langere tijd van huis ben, bijvoorbeeld wanneer ik mijn familie in het westen ga opzoeken of wanneer ik naar een concert ga, en ik voor vertrek mijn huis moet afsluiten. Ik kan daar soms zo tegen opzien, dat ik de neiging heb om dan maar niet te gaan. Gelukkig heb ik daar nooit aan toegegeven. Het is mijn eer te na om de dwang te laten winnen.
Wat ik vooral spannend vind, is de gedachte dat de treindeuren zich achter me sluiten en ik niet meer kan uitstappen om thuis nog even te controleren of alles in orde is. Ik ben vooral bang voor inbrekers, een brand of een overstroming in mijn huis. Om dat gespannen gevoel het hoofd te kunnen bieden, volg ik een afsluitritueel. Wanneer dat klaar is, kan ik mijn huis verlaten.

Hoe gaat het in zijn werk?

Het ritueel gaat van start bij de achterdeur van ons huis. Ik moet de achterdeur sleutel soms wel tien keer heen en weer draaien in het slot (het kan ook twee of vijf keer zijn, geen idee waar dat vandaan komt), voordat het bij mij doordringt dat de achterdeur echt op slot zit. Maar dan ben ik er nog niet, want vervolgens moet ik dan zo’n twee keer teruglopen naar de bijkeuken om te kijken of ik de knip wel op de achterdeur heb gedaan. Vervolgens is de keuken aan de beurt. Daar moet ik checken of ik de kraan wel goed heb dichtgedraaid. Meerdere keren doe ik de kraan open en dicht. Soms houd ik mijn hand nog onder de kraan om te voelen of er echt geen waterdruppels uit komen. Ik kan wel een paar minuten naar de kraan staren, voordat ik van mijn zintuigen eindelijk groen licht krijg dat het in orde is. Vervolgens is het gasfornuis aan de beurt, een van mijn minst favoriete huishoudelijke apparaten. Op zich vind ik koken leuk, maar je zult mij voor vertrek nooit een uitgebreide maaltijd zien koken of het gasstel van een grondige poetsbeurt voorzien. Ik ben namelijk veel te bang dat ik gas laat ontsnappen met alle rampzalige gevolgen van dien. Heel soms vraag ik mijn partner nog even naar de gaspitten te kijken, maar ik probeer dat zo min mogelijk te doen, want ik weet dat bevestiging vragen de dwang juist in stand houdt. Er is een huishoudelijk apparaat waarmee ik wel ontzettend in mijn nopjes ben en dat is ons koffiezetapparaat. Naast het feit dat het overheerlijke koffie produceert (niet geheel onbelangrijk voor een koffieliefhebber zoals ik), is het zo gemaakt dat het zichzelf na gebruik automatisch kan uitschakelen. Dat scheelt weer een controlebeurt. Bij de voordeur herhaalt zich hetzelfde afsluitritueel als bij de achterdeur het geval is. Het enige verschil is dat ik de voordeur sleutel maar twee keer heen en weer in het slot hoef te bewegen en niet tien keer zoals bij de achterdeur (de logica hiervan ontgaat mij volledig). Om mezelf ervan te verzekeren dat deze goed op slot is, moet ik ook nog twee keer aan de deurknop trekken. Dan pas kan ik weglopen. Zolang de voordeur nog in zicht is, kan ik het ook niet laten om nog even achterom te kijken, want stel dat ik deze toch open heb laten staan. Dat mag niet gebeuren. Het is gelukkig niet zo dat ik weer moet teruglopen naar huis, want voor mijn gevoel heb ik er dan alles aan gedaan om mijn huis goed verzorgd achter te laten.

Ik heb er vrede mee

Ik kan me voorstellen dat als je dit zo leest, dat je dit dodelijk vermoeiend vindt. Toch heb ik er vrede mee en weet je waarom? Ten eerste neemt het afsluitritueel niet meer dan tien minuten in beslag. Dat vind ik nog te overzien. Ten tweede ben ik hierdoor nooit in de problemen gekomen. Het zou pas problematisch zijn als ik hierdoor te laat op afspraken zou komen of als ik mijn treinreis onderweg zou afbreken om thuis weer te gaan controleren. Dat is me gelukkig nog nooit overkomen. Wat ook fijn is, is dat het gespannen gevoel al snel weer verdwijnt, wanneer ik eenmaal onderweg ben. Ik kan me dan al snel weer focussen op andere leukere dingen. Wanneer ik bijvoorbeeld in de trein zit, kan ik me goed vermaken met het lezen van een goed boek, het luisteren naar mijn favoriete muziek of gewoon een beetje schrijven. Ook vind ik het heerlijk om te kijken naar het voorbij razende landschap en dan een beetje weg te dromen.

Administratieve dwang

Tijdens het bijhouden van mijn administratie kan de controledwang mij soms ook plagen, maar niet meer zoveel als vroeger. Eigenlijk laat deze zich alleen nog maar zien bij het overmaken van geldbedragen en het schrijven en posten van kaarten. Wat betreft het overmaken van geld ben ik bang dat ik een te groot geldbedrag overmaak naar de verkeerde persoon of instantie en dat ik dan mijn geld nooit meer zal terugzien. Ik weet ook wel dat dit nergens op slaat, want geldbedragen kunnen ook weer door de bank worden teruggeboekt, maar toch kan ik het niet laten om mijn overschrijvingen minutieus te controleren met als gevolg dat ik alleen maar meer gespannen word. Wat ik zo spannend aan het schrijven van kaarten vind, is dat ik altijd een beetje bang ben dat ik dan iets opschrijf dat mensen kwetst. Daarom moet ik een simpel verjaardagskaartje altijd nog zo’n drie keer herlezen voordat ik het op de post durf te doen. Maar voordat het zover is, moet ik ook nog even checken of het adres wel klopt, want ik zou het heel vervelend vinden als het kaartje bij de verkeerde persoon wordt bezorgd.
Al met al kost de administratieve dwang me hooguit een paar minuten en kan ik het accepteren. Ik denk dat het ook te maken heeft met het feit dat ik vrij nauwkeurig ben van aard en daar soms wat te ver in kan doorschieten.

Schaamte

Ik weet dat ik er niks aan kan doen dat ik dwang heb en dat ik me er niet voor hoef te schamen, maar toch zijn er van die momenten dat ik me er wel een beetje voor schaam, bijvoorbeeld wanneer een vriend mij komt ophalen en deze ziet hoe vaak ik alles wel niet moet controleren. Het irritante is ook dat wanneer ik gestoord word in mijn controlewerkzaamheden, het hele ritueel weer van begin af aan moet worden uitgevoerd. Dat kost me alleen maar nog meer tijd. De enige bij wie ik me niet schaam voor mijn controlegedrag is mijn vrouw. Zij weet waar het vandaan komt. Zij roept het ook een halt toe als ze het merkt en daar kan ik me gelukkig bij neerleggen. Terwijl ik mijn controledwang nu zo aan het papier toevertrouw, realiseer ik me dat het nu niet langer geheim meer is. Maar so be it! Mensen moeten me maar nemen zoals ik ben.

Lees ook andere blogs van Desirée