Veel mensen met angst en/of dwangklachten ervaren de mensen van de telefonische hulpdienst als hun reddende engel. Ze bieden niet alleen erkenning en herkenning, maar geven zo nodig advies. Waardoor bellers daadwerkelijk aan de slag kunnen met hun angst- of dwangklachten. Wie zitten er voor jou aan de telefoon? Hier drie van de vele THD*-engeltjes die je steunen in barre tijden. 

We korten telefonische hulpdienst in dit artikel af als THd. 

Margaret (68) begon in mei 2010 als vrijwilliger bij de THD*. Ze werkte als maatschappelijk werker en nadat ze in 2007 zelf werd opgenomen voor behandeling van een gegeneraliseerde angststoornis en OCD klachten, wilde ze zich inzetten als vrijwilliger voor de ADF Stichting.  

“Sociale angst, smetvrees, controle- en verzameldwang: hiervoor heb ik in 2007 vijf maanden lang intensieve begeleiding en behandeling mogen ontvangen bij kliniek Overwaal. Na deze opname was het lastig passend werk te vinden, ineens was ik zelf patiënt terwijl ik normaal aan de andere kant van de tafel zat. Bij de ADF stichting begon ik met meeluisteren met collega’s, het zelf doen was spannend. Toch voelde ik me mede door mijn achtergrond al snel thuis in dit werk, voelde me zelfverzekerder en meer ‘mezelf’. En dan zijn we zomaar 14 jaar verder! Ik noem dit werk niet zozeer ‘helpen’, maar wil graag naast de ander staan om samen uit te vogelen wat iemand nog kan en wil. Medeleven in plaats van medelijden.

‘Mooi dat we het verschil kunnen maken’

Een terugkerend thema tijdens de telefoongesprekken is schaamte voor de klachten. Mensen verontschuldigen zich dan dat ze bellen, zijn bang dat ze gek worden gevonden. Men identificeert zich al snel met de klachten. Het is prachtig als we daarin een verschil kunnen maken. Zo sprak ik regelmatig met een jongedame die het thuis moeilijk had en zich onbegrepen voelde. Ze zocht geregeld steun bij ons. Toen we merkten dat haar klachten verergerden en ze meer nodig had dan wij konden bieden, bespraken we met z’n allen hoe we haar beter konden ondersteunen. We konden haar met succes doorverwijzen. Ook een wat oudere meneer die zowel zijn partner als één van zijn kinderen had verloren, belde geregeld. Ondanks al zijn verdriet en pijn bleef hij sympathiek en zocht hulp voor één van zijn andere kinderen met dwangklachten. Ook hem konden we doorverwijzen naar de juiste hulpverlening.”

Margarets tip: “Een natuurlijke reactie die we vaak zien is dat mensen dingen, mensen of plekken gaan vermijden die ze eng of moeilijk vinden. Maar meestal wordt het hierdoor alleen maar erger en moeilijker. Je kunt er niet overheen, je kunt er niet onderdoor, je moet er dwars doorheen.”

Rimke Koper (40) startte in september 2024 bij de THD. Door eigen gezondheidsklachten en een stress-stoornis ontdekte ze de positieve effecten van bewuste ademhaling. Zij werkt als adem- en lichaamsgerichte coach en komt zowel in haar praktijk als in haar nabije omgeving regelmatig in contact met mensen die last hebben van een angststoornis.

“Omdat ik in mijn praktijk vooral een-op-een werk, had ik behoefte om deel uit te maken van een team. Vanuit mijn eigen praktijk herken ik veel klachten van de bellers. De meesten hebben behoefte aan een luisterend oor, men wil gehoord en begrepen worden. Sommigen hebben al een tijdlang klachten, maar weten nog niet wat er echt aan de hand is. Een van de eerste gesprekken waarbij ik meeluisterde was dat met een jonge moeder. Zij kon haar gevoelens niet plaatsen. Door er open over te vertellen – en doordat door ons dóórgevraagd werd – vielen er puzzelstukjes op hun plek. Wij konden haar herkenning en erkenning bieden en zodoende kon deze vrouw aan de slag met haar klachten.

‘Puzzelstukjes vallen op hun plek’

Het is fijn om meer te kunnen uitleggen over de werking van angst of dwang. Ook zijn er bellers die al veel behandelingen hebben gehad, of uitbehandeld zijn en voor wie we steun en toeverlaat mogen zijn. Laatst had ik een vrouw aan de lijn die middenin een paniekaanval zat. Gelukkig had ze ons nummer kunnen vinden via de website en doordat ik haar rustig uitleg kon geven over haar gevoelens en paniekreactie, voelde ze zich serieus genomen. Ze besefte dat er niets mis is met haar, dat ze niet gek is. Dit gaf de geruststelling die ze nodig had om tot rust te komen. Mijn kennis over bewuste ademhaling deel ik uiteraard graag met mensen die er behoefte aan hebben. De stress die ikzelf voelde is een stuk verminderd door bewust te ademen, mijn lichaam te voelen en meer aanwezig te blijven in het hier en nu.”

Rimke’s tip: “Je bént niet de angst, het is een deel van jou dat jouw liefde en aandacht wil, zonder dat je ermee versmelt. Je wil een beetje afstand kunnen nemen ervan, om het vervolgens met liefde te omarmen.”

Danny (24) begon zomer 2024 bij de telefonische hulpdienst. Hij studeert psychologie en wil graag klinisch psycholoog worden. Zelf is Danny bekend met overmatig piekeren en hypochondrie (angst voor ziekte, red.).

Ondanks zijn rustige karakter noemt hij zichzelf soms een stresskip. “Als psycholoog ben je volop met mensen in contact en praat je veel over emoties en gedachten. Dat is ook precies waarom ik graag werkervaring opdoe bij de THD van de ADF stichting. De meeluister-periode duurde ongeveer een maand en ik vond mijn eerste zelfstandige telefoontjes spannend. Toch merkte ik al gauw dat ik de handvatten die ik in de training had opgedaan, goed kon toepassen. Een terugkerend thema tijdens veel gesprekken is de lange wachttijden in de GGZ. Veel mensen die ons bellen staan op de wachtlijst terwijl ze eigenlijk snel hulp nodig hebben. Gelukkig weten ze de THD te vinden voor steun en een luisterend oor, zodat ze deze periode kunnen overbruggen. Ook zijn er geregeld belletjes van ouders wiens kinderen last hebben van angst- of dwangklachten. Wij kunnen dan advies geven over de do’s en don’ts.

‘Blij dat ik mensen hoop kan geven’

Een mooi gesprek was met een mevrouw die niet alleen angstig, maar ook heel moedeloos en verdrietig was. We hebben gepraat over angst; het kan oprecht voelen alsof er een leeuw achter je aan zit en je in levensgevaar bent, maar die leeuw is er niet. Er zijn veel mensen die dit zo ervaren, voor wie het angstgevoel op dat moment écht is. Gelukkig kon ik deze vrouw laten merken dat ze niet de enige is. En ik kon haar hoop geven, want velen gingen haar voor in het overwinnen van deze angst. Aan het einde van het gesprek was ze nog steeds verdrietig, maar een stuk optimistischer.”

Danny’s tip: “Vaak schamen mensen zich voor hun problemen of willen anderen er niet mee belasten. Maar als je je hart kunt luchten bij iemand die je serieus neemt, kan dat ontzettend helpen. Mede omdat je nieuwe perspectieven krij gt op de situatie. Ook gebruik ik vaak de quote van John Lennon: ‘Uiteindelijk komt alles goed. En als het niet goed is, is het nog niet het einde.’

Interviews: Sarah Zygmuntowicz / Foto’s: privé

Dit artikel verscheen als eerste in ons magazine Vizier (editie 4, winter 2024 . Wil je het tijdschrift ontvangen? Word vriend van ADF. Klik op onderstaande knop voor meer informatie.