Jurre: ‘Sociale angst maakte mij sensitiever’

Dit interview verscheen eerder in ons magazine Vizier, editie 2-2024.
Door: Ellemieke Hemmers

Hij herkent veel van zichzelf in de jongeren met angst, dwang of autisme problematiek die hij ambulant begeleidt bij Mental Heroes. Jurre Muijs is namelijk zelf ook ervaringsdeskundige op het gebied van sociale angst. Hoe is hij zo gegroeid? ‘Waar ik vroeger heel hard wegliep voor gevoelens, gebruik nu mijn intuïtie als kracht.’

Jurre over sociale angst

Jurre: “Angstproblematiek zit bij mij in de familie en is denk ik ook deels genetisch bepaald. Normen en waarden spelen hierin een belangrijke rol. Ons familiemotto was altijd: ‘Als je geen zin hebt, dan maak je maar zin’.

Op school viel ik buiten de boot. Onder de jongens was veel haantjesgedrag, zij hielden van voetbal en wilden presteren. Ik ging meer met meisjes om, had veel bredere interesses en vond de zachtere kant van mensen veel leuker en interessanter. Helaas werd ik daardoor erg gepest. Dat was verschrikkelijk en het bleef niet bij woorden. Ik werd fysiek mishandeld, in elkaar geslagen, van mijn fiets getrapt. Uiteindelijk ben ik van de HAVO naar het VMBO gegaan. Daar kwam ik in een fijne klas terecht en heb het VMBO in een keer gehaald, waarna ik alsnog mijn HAVO afmaakte. Voor mijn pestverleden heb ik later EMDR-therapie gehad. Dat heeft me geholpen de incidenten te verwerken.

Mijn identiteit brokkelde weer af
Op mijn 18de ging ik het huis uit en ging ik fulltime werken als kok. Nadat meerdere audities voor kunstopleidingen mislukten, dacht ik: ‘Wat ik hier in Nederland doe aan werk, kan ik ook overal op de wereld doen.’ Dus pakte ik mijn rugzak en ben gaan reizen, in mijn eentje. Bij iedere bestemming kon ik mezelf opnieuw uitvinden. Ik creëerde een ideaal zelfbeeld en presenteerde dat naar de buitenwereld. Achteraf kan ik zeggen dat dit een coping mechanisme was om te vluchten voor mezelf. Na het reizen heb ik een tijdlang in Cambodja gewoond en gewerkt met kansarme jongeren. Zij kregen via een horecaopleiding een kans om zichzelf te ontwikkelen. Hier is mijn passie voor het werken met jongeren ontstaan. Uiteindelijk heeft deze ervaring mij op het idee gebracht om later dramatherapie te gaan studeren.

Na twee jaar kwam ik terug naar Nederland. Een goede vriend was omgekomen bij een auto-ongeluk en dit plotselinge verlies raakte me enorm. Het was confronterend om te ervaren hoe de identiteit, die ik in het buitenland had opgebouwd, hier in Nederland weer afbrokkelde. Ineens kreeg ik veel last van angst en dwang. Ik probeerde dit te onderdrukken met hard werken en veel feesten. Ik loog over dubbele afspraken, omdat ik geen nee durfde te zeggen. Uiteindelijk hielp het allemaal niet en werd ik aan het einde van de dag toch weer geconfronteerd met mezelf. Ik keerde steeds meer terug in mezelf en zonderde me af van de buitenwereld.

Niet willen voelen
In 2013 begon ik met cognitieve gedragstherapie. Dat hielp me van mijn sociale angstklachten af. Jaren later viel ik echter nog steeds terug in dezelfde patronen waarbij ik moeite had om voor mezelf op te komen. Ik durfde geen nee te zeggen, uit angst dat mensen mij niet leuk zouden vinden. Op dat moment woonde ik alweer een tijdje in Nederland en werkte ik in een groot restaurant in Amsterdam als souschef. Het was hard werken en vaak doorgaan totdat je er bij na bij neerviel. Ik voelde mezelf richting een burn-out gaan en dacht: ‘Wat nu?’ Het voelt echt k#!@ als je iets voelt wat je niet wil voelen. Tegelijkertijd gaat er in dat gevecht zoveel energie zitten. Je raakt er uitgeput van.

Ik besloot met mijn studie te stoppen en wederom in therapie te gaan. Dit keer kreeg ik schematherapie en ACT (Acceptance & Commitment Therapy, red.), en vanuit de transactionele analyse (TA) inzichten in mijn denkpatronen. Deze therapie heeft mij geholpen de onderliggende patronen te snappen en het verleden op te ruimen en te verwerken. Na deze therapie was ik enorm gemotiveerd om mijn studie dramatherapie weer op te pakken en ik heb deze ook met veel plezier afgerond.

Terugkijkend ben ik dankbaar voor het proces dat ik heb meegemaakt en kan ik met trots zeggen dat het mij een mooier en sterker mens heeft gemaakt. Mijn ex-schoonmoeder zei ooit eens tegen me: ‘Als mensen geen tegenslagen ervaren, worden het narcistische klootzakken!’ Heb je een blessure, dan ga je naar de fysiotherapeut om geholpen te worden bij herstel en daar kom je sterker uit. Waarom is dat zo normaal, maar heerst er vaak een taboe op een bezoekje aan een psycholoog?

Angst is een normale emotie
Wat ik vaak terugzie bij angstklachten is schaamte en angst voor de angst. Een van de eerste dingen die ik altijd vertel aan een jongere is dat je alles mag voelen wat je voelt. Dus ook angst. Angst is tenslotte een hele normale emotie. In mijn werk vind ik het belangrijk om een omgeving te creëren waarin het oké is om kwetsbaar te zijn. Wanneer we daar in de samenleving met zijn allen aan werken, gaat er een preventieve werking van uit.

Een van de manieren om dit te doen, is vertellen over mijn eigen kwetsbaarheden. Hiermee zet ik mijn eigen ervaring constructief in om anderen te helpen. Intuïtief beslis ik per situatie wat ik wel en niet deel, ik laat het aansluiten bij de vraag van de jongere. Vaak wordt er gedacht: het kind heeft een probleem, dus zij /hij /hen heeft behandeling nodig. Maar bij Mental Heroes betrekken we de ouders ook bij de behandeling. Zij zijn meestal degenen die dagelijks in het leven van hun kind aanwezig zijn en zijn dan ook de aangewezen personen om te helpen bij duurzaam herstel van psychische problemen. Je ziet vaak dat intergenerationeel trauma een rol speelt bij de psychische problemen van een kind. Familiegeheimen, oorlogstrauma, of andere psychische problemen worden vaak van generatie op generatie doorgegeven. Het is belangrijk om niet alleen in te zoomen bij de jongeren, maar ook te kijken naar het hele systeem van ouders en andere familieleden. De oorsprong van angstklachten bij jongeren zijn vaak generaties terug al te vinden.”

Wat zijn Mental Heroes
Mental Heroes biedt (behandelingsgerichte) ambulante begeleiding aan kinderen, jeugdigen en jongvolwassenen vanaf 12 tot 23 jaar die vastlopen op verschillende leefgebieden. De hulpverleners zij n gespecialiseerd in het begeleiden van kinderen met angst- en dwangstoornissen en stoornissen binnen het autisme spectrum. Door effectieve begeleiding in combinatie met de unieke innerlijke kracht van zowel het kind als het gezin, halen de hulpverleners in iedereen de ‘Mental Hero’ naar boven.

Meer ervaringsverhalen en interviews >>>