Welke medicatie kan helpen bij een dwangstoornis/OCD?

Naast therapie kan medicatie ook helpend zijn in de omgang met dwang/OCD. Meestal wordt medicatie ingezet als tweede behandeloptie, naast Cognitieve Gedragstherapie. Therapie en medicatie kunnen elkaar goed ondersteunen. Het starten van medicatie gebeurt in overleg met jou en je huisarts of behandelend psychiater. Heb je vragen, (dwangmatige) twijfels, weerstand of zorgen over medicatie? Bespreek deze met je behandelaar!

De keuze voor een bepaald medicijn, is persoonsgebonden en afhankelijk van factoren zoals de aard van de klachten, eerdere medicatierespons, bijwerkingen, medische voorgeschiedenis, leeftijd, en eventuele andere medicatie. Zorgverleners stemmen de behandeling af op de individuele behoeften en omstandigheden van de patiënt om zo de meest effectieve en veilige aanpak te bieden.

Disclaimer. De ADF stichting geeft geen advies over welke medicatie het beste werkt. Hierover kan je contact opnemen met je behandelaar.

Antidepressiva

Antidepressiva is de eerste keuze medicatie bij mensen met OCD. De naam vermoedt misschien dat deze medicatie alleen gebruikt wordt bij mensen met een depressie, maar antidepressiva zijn daarnaast ook werkzaam bij onder andere angsten, fobieën, paniekaanvallen, overmatig piekeren en pijnklachten. 

Er zijn verschillende groepen antidepressiva:

SSRI’s

Bij mensen met OCD zijn de SSRI’s de meest voorgeschreven soort antidepressiva. SSRI staat voor ‘Selective Serotonin Reuptake Inhibitor’, of in het Nederlands: Selectieve Serotonine Heropname Remmers. Deze stoffen zorgen ervoor dat de neurotransmitter (boodschapperstof) serotonine langer zijn werking behoudt in de hersenen. Dit kan ervoor zorgen dat je angst of onrust wat vermindert en beter ‘te dragen’ is en je dwangklachten afnemen. Er zijn verschillende soorten SSRI’s. Hieronder enkele bekende voorbeelden:

• Citalopram
• Escitalopram
• Fluoxetine
• Fluvoxamine
• Paroxetine
• Sertraline

SNRI’s

Selectieve Serotonine en Noradrenaline heropname remmers zorgen ervoor dat de heropname van de neurotransmitters serotonine en noradrenaline geremd wordt. Bij SNRI’s zijn meer bijwerkingen bekend dan bij SSRI’s en ze zijn daarom tweede keus. Venlafaxine is een antidepressiva uit deze groep die bij OCD voorgeschreven kan worden.

TCA’s

Tri Cyclische Antidepressiva zorgen er ook voor dat de heropname van de neurotransmitters serotonine en noradrenaline geremd wordt. TCA’s kennen meer bijwerkingen dan SSRI’s en SNRI’s en worden daarom meestal pas ingezet wanneer deze onvoldoende werken. Clomipramine is een antidepressiva uit deze groep die bij OCD voorgeschreven kan worden.

Andere medicatie die wordt toegepast bij OCD

Als bovenstaande opties onvoldoende helpen, kan een behandelaar besluiten om een lage dosis antipsychoticum toe te voegen aan het bestaande medicijn. Enkele voorbeelden zijn:

• Aripiprazol
• Haloperidol
• Olanzapine
• Risperidon
• Quetiapine